Ook in 2025 staat Nederland weer aan de vooravond van een reeks veranderingen op het gebied van wet- en regelgeving. De kosten voor burgers stijgen op meerdere vlakken, en diverse wetten worden niet alleen aangescherpt, maar ook strenger gehandhaafd. Sommige aanpassingen gaan direct op 1 januari in, terwijl andere pas later in het jaar hun intrede doen. En natuurlijk is er de spanning rond Prinsjesdag in september, waar traditioneel de koers voor het volgende jaar wordt bepaald. Reden genoeg dus om de belangrijkste data en veranderingen alvast op een rij te zetten.
Wat verandert er op 1 januari?
De meeste wetswijzigingen gaan zoals gebruikelijk in op de eerste dag van het nieuwe jaar. Een daarvan is de verdere uitbreiding van het rookverbod, met name in de zorg. Ziekenhuizen, revalidatiecentra en zelfs zorginstellingen mogen geen rookzones meer aanbieden, zowel voor personeel als patiënten. Het doel is een volledig rookvrije zorgomgeving, onderdeel van het nationale Preventieakkoord. Ook speelt dit beleid door naar sportverenigingen, schoolpleinen en speeltuinen, waar hetzelfde geldt.
Daarnaast worden de prijzen voor paspoorten en identiteitskaarten verhoogd. Gemiddeld betaal je zo’n drie euro meer dan vorig jaar, afhankelijk van je gemeente. Een paspoort komt nu rond de €87 uit voor volwassenen, terwijl een identiteitskaart iets goedkoper blijft, al ben je daar alsnog meer dan €78 voor kwijt.
Ook de Wet DBA wordt vanaf 1 januari actief gehandhaafd. Deze wet moet helderheid geven over de status van zelfstandigen. Met name opdrachtgevers worden nu nadrukkelijker verantwoordelijk gehouden. Wie met een zzp’er samenwerkt terwijl er eigenlijk sprake is van loondienst, riskeert naheffingen. Tot 2026 worden er nog geen boetes uitgedeeld, maar controles zijn vanaf dag één wel actief, en vinden met terugwerkende kracht plaats.
Verbod op gokreclame en sportsponsoring per 1 juli
Halverwege het jaar verdwijnt er een vertrouwd beeld van de Nederlandse sportvelden: vanaf 1 juli mogen clubs en verenigingen geen sponsoring meer aannemen van gokbedrijven. Dit raakt vooral voetbalclubs, die de afgelopen jaren fors verdienden aan partnerschappen met online casino’s. Reclameborden in stadions, logo’s op shirts en commercials rondom wedstrijden moeten allemaal verdwijnen.
Volgens berekeningen loopt de Eredivisie alleen al tientallen miljoenen euro’s mis. Ook mediabedrijven die adverteerders uit de goksector verloren zien gaan, verwachten flinke klappen. De overheid hoopt met deze maatregel de zichtbaarheid van online gokken terug te dringen en vooral jongeren minder in aanraking te laten komen met dit soort advertenties.
Toch beperkt dit verbod zich tot partijen die onder Nederlandse wetgeving opereren. Buitenlandse online casino’s vallen buiten deze regels. Zij mogen zich nog steeds richten op Nederlandse spelers, al doen ze dat vaak minder openlijk. Bovendien zijn ze doorgaans niet actief met sponsoring of stadionreclame. Wel bieden deze platforms vaak een breder spelaanbod, inclusief live games, internationale toernooien en een hogere bonusstructuur. Spelers weten deze platforms dan ook moeiteloos te vinden zodra de beperkingen in Nederland strenger worden.
Huurprijsverhoging in de zomer
Per 1 juli krijgen ook huurders in de sociale sector te maken met een verandering: de maximale huurverhoging wordt opnieuw doorgevoerd, met een stijging tot 5%. Dat klinkt misschien fors, maar het is tegelijkertijd bedoeld om woningcorporaties voldoende financiële ruimte te geven om te investeren in verduurzaming en onderhoud. Huurders krijgen vooraf een schriftelijke mededeling, waarin de stijging wordt toegelicht.
Het inkomen van de huurder speelt hierbij een rol. Lagere inkomensgroepen krijgen in verhouding minder verhoging dan hogere inkomens. Wie het niet eens is met het voorgestelde bedrag, kan bezwaar maken. De Huurcommissie biedt hier uitkomst voor. Huurdersorganisaties waarschuwen dat de druk op de woningmarkt toeneemt, en vrezen dat betaalbaarheid steeds vaker onder druk komt te staan.
Wat brengt Prinsjesdag dit jaar?
Op de derde dinsdag van september is het weer zover: Prinsjesdag. Een dag vol traditie, symboliek en politieke betekenis. De Koning leest de Troonrede voor, maar het zijn vooral de Miljoenennota en de Rijksbegroting die de meeste aandacht trekken. Ministeries presenteren hun plannen en geven inzicht in waar geld wordt uitgegeven — en waar bezuinigingen te verwachten zijn.
Het politieke klimaat rondom deze editie is onvoorspelbaar. De coalitie staat onder druk, het vertrouwen in de overheid wankelt, en het debat over lastenverlichting voor burgers en ondernemers is nog lang niet beslecht. Er wordt bovendien reikhalzend uitgekeken naar maatregelen rondom de woningmarkt, zorgkosten en energietarieven. Prinsjesdag kan dit jaar wel eens bepalender zijn dan voorgaande edities, zeker met de verkiezingen op de loer.