Herdenking Februaristaking van 1941
De officiële herdenking van de Februaristaking vindt morgen plaats op het Jonas Daniël Meijerplein, Amsterdam. Rond 16.45 zal burgemeester van der Laan het woord nemen. Acteur en kunstschilder Jeroen Krabbé zal een toespraak houden en woordkunstenaar Gershwin Bonevacia geeft daarna een voordracht. Als om precies 17.00 de klokken zullen luiden van de Zuiderkerk en de Mozes van Aäronkerk worden er kransen, bloemstukken en bloemen gelegd bij het monument de Dokwerker. Dit is ook het startsein voor het defilé langs het bronzen beeld..
Februaristaking van 1941
De Februaristaking van 1941 heeft nationaal en internationaal grote indruk gemaakt. Het was de enige politieke staking in heel Europa tegen de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s in bezet gebied. De aanleiding voor de staking begon met een inval van de Duitsers in IJssalon Koco in de Van Woutstraat in Amsterdam op 19 februari. Omdat de twee Joodse eigenaren dachten dat ze werden aangevallen door de “Weer Afdeling” (een soort knokploeg van de NSB) zetten ze ter verdediging een cilinder ammoniakgas open. Maar deze indringers waren niet van de WA maar van de Duitse politie.
De Duitse autoriteiten grepen deze gelegenheid aan en riepen dat er een “aanslag” was gepleegd op hun personeel. Als vergelding voor deze “aanslag” volgden op 22 en 23 februari grote razzia’s onder joodse Amsterdammers. De Amsterdamse politie moest aan de razzia’s meewerken.
Deze gebeurtenissen waren de aanleiding voor de staking op 25 en 26 februari 1941 waaraan duizenden mensen meededen en wordt gezien als het grootste protest tegen de beginnende Jodenvervolging in Nederland. De staking die begon in Amsterdam breidde zich uit naar de Zaanstreek, Haarlem, Velsen, Hilversum en de stad Utrecht en directe omgeving.
Het lied der achttien dooden
Het lied der achttien dooden is een verzetsgedicht geschreven door Jan Campert (inderdaad de vader van schrijver Remco Campert) dat gaat over de executie van vijftien Geuzen (waaronder Bernardus IJzerdraat) en drie leiders van de Februaristaking. Zij werden op 13 maart 1941 op de Waalsdorpervlakte gefusilleerd door de Duitse bezetter. Saillant detail, het was ook de eerste massa-executie in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De eerste strofe uit het verzetsgedicht “Het lied der achttien dooden”
Een cel is maar twee meter lang
en nauw twee meter breed,
wel kleiner nog is het stuk grond
dat ik nu nog niet weet,
maar waar ik naamloos rusten zal,
mijn makkers bovendien,
wij waren achttien in getal,
geen zal den avond zien.
Opkomen voor mensen met een andere geloofsovertuiging. Wees eens eerlijk, zou jij dat anno 2017 doen?